Constructief argumenteren: zo bevorderen wij de democratie in Freising!

Constructief argumenteren: zo bevorderen wij de democratie in Freising!

In een levendige discussie over de betekenis van ruzie in een democratie vond op 10 juli 2025 de workshop ‘Dispute/Promoter’ plaats als onderdeel van de evenementenreeks ‘Tiende van een seconde’. Onder leiding van Dr. Eva Feldmann-Wojtachnia, hoofd van de onderzoeksgroep “Jeugd en Europa” aan de LMU München, kwamen geïnteresseerde burgers bijeen in Freising om de centrale vraag te beantwoorden: hoe kun je constructief debatteren zonder jezelf of anderen pijn te doen? De workshop werd georganiseerd door het vrijwilligersbureau Treffpunkt en de steunvereniging Freisinger Raum der Treffen en kreeg steun van het Beierse staatsministerie van Familie, Arbeid en Sociale Zaken.

De stemming was open en de deelnemers waren het er snel over eens: geschillen zijn een centrale bouwsteen van een levendige democratische cultuur. Geënsceneerd door Dr. Feldmann-Wojtachnia het waarden- en ontwikkelingsplein, een concept dat verder werd ontwikkeld door Friedemann Schulz von Thun. Dit model illustreert hoe belangrijk de balans tussen waarden is. Te veel soberheid kan in gierigheid veranderen, terwijl overmatige vrijgevigheid snel tot verspilling kan leiden. “Goede eigenschappen worden negatief als ze worden overdreven”, zei de spreker.

De kunst van constructief argumenteren

De workshop benadrukte de toelaatbaarheid van het serieus overwegen van andere perspectieven. Duidelijk werd dat de juiste balans cruciaal is in het dispuut. “Voor ons gaat het erom respectvol te discussiëren en de basiswaarden van alle betrokkenen te kennen”, legt Dr. Feldmann-Wojtachnia uit. Een dergelijk gereflecteerd perspectief is niet alleen belangrijk voor individuele discussies, maar ook voor het functioneren van democratische co-existentie.

Aan de achtergrond van deze discussie ligt het idee dat democratische instellingen de instemming en steun van hun burgers nodig hebben om succesvol te kunnen zijn. Zoals Living Democracy benadrukt, zijn scholen de belangrijkste plek waar jongeren kunnen leren en experimenteren met de democratische cultuur. De bevordering van dergelijke vaardigheden is ook van groot belang in de context van het project van de Raad van Europa om een ​​vaardighedenmodel voor de democratische cultuur te ontwikkelen.

De waarde van pluraliteit

De workshop benadrukte ook de noodzaak van pluralistische opinievorming in het maatschappelijk middenveld. Het vermogen om verschillende perspectieven te accepteren en erover na te denken wordt beschouwd als een van de belangrijkste voorwaarden voor harmonieus samenleven. In deze context is het concept van ‘democratische cultuur’ zeer relevant, ook al blijft het vaak vaag.

Zoals het waarden- en ontwikkelingsvierkant laat zien, is het evenwicht tussen waarden cruciaal voor een positieve ontwikkeling. Volgens Schulz von Thun kunnen waarden als rechtvaardigheid en eerlijkheid alleen bloeien in ruil en in spanning. Deze inzichten zijn niet slechts theorie, maar zijn ook doorgedrongen in het dagelijks leven op scholen, waar schoolleiders en leraren als rolmodellen fungeren en de volwassen democratische cultuur actief kunnen bevorderen of belemmeren.

Samenvattend bood de workshop niet alleen ruimte voor argumenten, maar ook voor de ontwikkeling van gedeelde waarden. De deelnemers keerden huiswaarts met een duidelijke boodschap: constructief debat is de basis van de democratie, en ruzie maken is niet alleen toegestaan, maar ook noodzakelijk.