Kaufbeuren herdenkt de slachtoffers van de pogroms van november met een zorgcampagne
Op 9 november 2025 ruimde Kaufbeuren struikelblokken op ter nagedachtenis aan de slachtoffers van het nationaal-socialisme en herdenkt hun lot.

Kaufbeuren herdenkt de slachtoffers van de pogroms van november met een zorgcampagne
Op 9 november 2025 vond in Kaufbeuren een speciale schoonmaakactie plaats, die niet alleen in het teken stond van de lokale struikelblokken, maar vooral ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de nationaal-socialistische pogroms. De actie markeerde een belangrijk moment in de strijd tegen de vergetelheid en begon als struikelblok voor de joodse koopman Ernst Buxbaum, die aan de Schmiedgasse 2 woonde en in 1940 werd vermoord. Burgemeester Stefan Bosse en andere prominente gasten zoals luitenant-kolonel Sascha Heck en plaatsvervangend museumdirecteur Susanne Sagner waren aanwezig om deze dag op gepaste wijze te eren. De schoonmaak werd uitgevoerd door sergeant-majoor Thiess Ahlborn en zijn team van het Technisch Trainingscentrum van de Luchtmacht Zuiddivisie, dat jaarlijks voor het onderhoud van de struikelblokken zorgt.
Maar wat zijn struikelblokken eigenlijk? Deze kleine, handige betonnen kubussen zijn monumenten die dienen ter herdenking van de slachtoffers van de Holocaust. Ze zijn versierd met koperen platen met daarop de namen en levensdata van de vervolgden. Initiatiefnemer van het project is de Duitse kunstenaar Gunter Demnig, die in 1992 begon met het plaatsen van deze gedenkstenen op de laatste vrij gekozen woon- of werkplekken van de slachtoffers. Om de herinnering levend te houden worden de stenen vaak liefdevol schoongemaakt door voorbijgangers, zoals in Kaufbeuren gebeurde. Talrijke evenementen en schoonmaakcampagnes in het hele land op 9 november herdenken de “Nacht van de Reichspogroms”.
Samen ter herinnering
Centraal bij het evenement in Kaufbeuren stond de nadruk op herdenkingswerk. Burgemeester Bosse benadrukte hoe belangrijk het is om het verleden niet te vergeten en de slachtoffers te eren. Luitenant-kolonel Heck voegde eraan toe dat herdenkingsplaatsen als de Stolpersteine een verantwoordelijkheid vertegenwoordigen voor de Bundeswehr en de samenleving als geheel. De campagne maakt deel uit van het project ‘Kaufbeuren onder de swastika. Een stad gaat op zoek naar aanwijzingen’, waarin intensief wordt ingegaan op de geschiedenis van de stad tijdens het nazitijdperk.
Een ander hoogtepunt van het evenement was het symbolische gebaar dat na het schoonmaken op elk struikelblok een witte roos werd geplaatst - een teken van herinnering en respect voor de verloren levens. De volgende aanleg van vier nieuwe struikelblokken staat al gepland op 25 november 2025. Meer gedetailleerde procedures en informatie zullen later bekend worden gemaakt. De biografieën van de geïnstalleerde struikelblokken kunnen worden bekeken op de homepage van de stad en op de app “Kaufbeurer Stolpersteine”, een belangrijke bron voor geïnteresseerden.
Een project met vele facetten
Struikelblokken zijn niet alleen in Duitsland te vinden, maar ook in veel andere Europese landen. Tot nu toe zijn er meer dan 100.000 van deze gedenkstenen gelegd en ze worden beschouwd als het grootste gedecentraliseerde gedenkteken ter wereld. Naast Joodse slachtoffers eert de Stolpersteine ook Sinti en Roma, homoseksuelen, mensen met een beperking en vele anderen die hebben geleden onder het naziregime.
Het plaatsen van deze stenen brengt echter ook uitdagingen met zich mee. In sommige steden, zoals München en Parijs, zijn er bijvoorbeeld discussies en zelfs verboden over de installatie ervan. Terwijl sommige burgers en gemeenschappen de stenen als essentiële gedenktekens beschouwen, beschouwen anderen ze als respectloos. In Kaufbeuren wordt echter intensief aan de struikelblokken gewerkt.
De gezamenlijke inzet voor de Stolpersteine onderstreept niet alleen de verantwoordelijkheid die wij dragen voor ons verleden, maar ook de noodzaak om de herinnering aan de slachtoffers levend te houden. ‘Een mens wordt pas vergeten als zijn of haar naam vergeten is’, luidt een wijs gezegde dat de essentie van het struikelblokproject treffend samenvat. Het herdenken en verzorgen van deze monumenten zorgt ervoor dat de verhalen van de getroffenen niet vergeten worden.