Verandering aan de top van de kampgemeenschap in Dachau: Vila volgt Grube
Ernst Grube treedt af als voorzitter van de kampgemeenschap in Dachau; Christopher Vila leidt nu de herdenking van de slachtoffers van het naziregime.

Verandering aan de top van de kampgemeenschap in Dachau: Vila volgt Grube
In de kampgemeenschap in Dachau heeft een generatiewisseling plaatsgevonden. Ernst Grube, die tot voor kort als president aan het hoofd van de organisatie stond, heeft op de algemene vergadering zijn functie neergelegd. De 92-jarige Grube staat niet alleen bekend om zijn indrukwekkende levensverhaal, maar ook als belangrijke stem in de herinneringscultuur tegen vergeten. Nieuw in de leiderschapsrol is Christopher Vila, een 38-jarige cultuurwetenschapper die de herdenking van de geschiedenis van de slachtoffers van het nationaal-socialisme in de toekomst diverser en toegankelijker wil maken om vergetelheid actief te voorkomen. Dit meldt de Zuid-Duitse krant.
Grube's opvolger als vice-president is de 34-jarige Franzi Sessler, de achterkleindochter van verzetsstrijders tegen het nationaal-socialisme. Zowel Vila als Sessler benadrukten het belang van een generatieoverschrijdende en toekomstgerichte herdenkingscultuur. Grube bleef in een adviserende rol bij de kampgemeenschap en benadrukte het belang van het verdedigen van de verworvenheden van de bevrijding van fascisme en oorlog.
Herinneringen aan een donker verleden
Ernst Grube werd geboren in München en maakte de verschrikkingen van het nazi-tijdperk aan den lijve mee. Met een joodse moeder en een communistische vader werd zijn jeugd gekenmerkt door uitsluiting. Nadat de synagoge bij hun huis was gesloopt, werden hij en zijn broers en zussen in het Joodse kindertehuis Antonienheim geplaatst. Vanaf 1941 moesten zij de Joodse ster dragen en hadden zij ernstig beperkte rechten. Als ‘half-Jood’ bleef Grube deportatie bespaard totdat hij en zijn gezin in 1945 naar het concentratiekamp Theresienstadt werden gedeporteerd, waar hij uiteindelijk werd bevrijd door het Rode Leger. Grube deed in verschillende interviews en publicaties verslag van deze ervaringen en zijn weg naar politieke activiteiten. Meer details over het levensverhaal van Grube zijn te vinden op zijn website Wikipedia-pagina.
Zijn carrière was allesbehalve gemakkelijk: na zijn terugkeer uit het kamp werd Grube meesterschilder en leraar op een vakschool, zette zich in voor de vakbond en sprak zich herhaaldelijk uit tegen repressieve maatregelen van de staat. Deze conflicten leidden tot gevangenisstraffen en processen die zijn pad als politiek actieve persoonlijkheid bepaalden.
Het belang van de herinneringscultuur
De uitdagingen van de herinneringscultuur staan steeds vaker ter discussie en zijn bovendien van grote maatschappelijke relevantie. De toename van groepsgerelateerde misantropie is een van de prangende vragen van het heden, en onderzoek naar de geschiedenis blijft noodzakelijk. Zo wordt op 27 januari 2025 in Berlijn de Internationale Dag van de Herdenking van de Slachtoffers van de Holocaust gevierd. Een regelmatige uitwisseling van lessen uit het verleden is essentieel om toekomstige fouten als deze te voorkomen Federaal Agentschap voor Burgereducatie bepaalt. Gedenktekens moeten plaatsen van ervaring en kennis zijn – niet alleen musea, maar levende presentaties van onze geschiedenis.
De verkiezing van het nieuwe presidentschap in Dachau zou kunnen worden geïnterpreteerd als een signaal voor een dergelijke toekomstgerichte herinneringscultuur. Zowel Vila als Sessler hebben zichzelf ten doel gesteld de stem van de overlevenden te laten horen en de herinnering aan degenen die vervolgd werden verder te ontwikkelen. Een belangrijke zorg die in een steeds sneller veranderende wereld niet uit het oog mag worden verloren, zoals de huidige ontwikkelingen in de samenleving duidelijk laten zien.