20 jaar vooruitgang: het centrum van Würzburg zorgt voor een revolutie in stamceltherapieën!

20 jaar vooruitgang: het centrum van Würzburg zorgt voor een revolutie in stamceltherapieën!

In Würzburg wordt al twintig jaar baanbrekend werk verricht op het gebied van bloedstamceltransplantatie. De Medische Kliniek II en de Kinderkliniek van het Universitair Ziekenhuis van Würzburg (UKW) hebben hun expertise op dit gebied uitgebreid. Met name kwaadaardige ziekten van het bloed- en lymfestelsel, zoals acute leukemie en lymfoom, vormen de focus van allogene stamceltransplantatie. Op dit moment spelen ruim 10 miljoen potentiële stamceldonoren in Duitsland een rol, en de kansen om een ​​geschikte donor te vinden zijn goed: ruim 90 procent landelijk. In 2025 zal de UKW jaarlijks ongeveer 120 allogene en tot 200 autologe stamceltransplantaties uitvoeren, waarbij multipel myeloom hierbij bijzondere aandacht zal hebben.

Maar de UKW loopt niet alleen voorop op het gebied van transplantatie, maar ook op het gebied van innovatieve celtherapieën. Het Centrum voor Cellulaire Immunotherapie (ZenITh), opgericht in 2019, heeft als doel nieuwe behandelmethoden te ontwikkelen. Eén aandachtspunt is CAR T-celtherapie, die ruim 100 keer per jaar wordt toegepast bij volwassenen en ongeveer vijf keer bij kinderen. Deze therapie heeft het potentieel om de eigen T-lymfocyten van het lichaam te activeren, zodat ze specifiek tumorcellen aanvallen - een aanpak die grote belangstelling genereert in de hematologie en oncologie, zoals gerapporteerd door Universitätsmedizin Leipzig).

Innovaties heel dichtbij

Wat zit er precies achter CAR T-celtherapie? Het is een moderne celtherapiebenadering waarbij de eigen T-cellen van een patiënt genetisch gemanipuleerd worden, zodat ze kankercellen kunnen herkennen en vernietigen. Dit proces omvat verschillende stappen, beginnend met het verzamelen van de lymfocyten en het verwerken ervan in een speciaal laboratorium tot aan de chemotherapie en het terugbrengen van de gemodificeerde cellen. Dergelijke therapieën mogen echter alleen worden uitgevoerd in gekwalificeerde klinieken die over alle noodzakelijke goedkeuringen en personeel beschikken.

Een gewenst doel is de verdere ontwikkeling van deze therapieën om de overlevingskansen in de tumoromgeving te vergroten. De medische professionals van UKW zijn hiervoor goed toegerust. Daarnaast zal in het najaar van 2025 een ander cleanroomlaboratorium voor de productie van CAR T-cellen voor klinische studies worden geopend, wat de onderzoeksvelden in de regio verder zal versterken. Deze projecten worden deels gefinancierd via fondsenwerving, bijvoorbeeld onder leiding van Gabriele Nelkenstock, die al het nieuwe stamceltransplantatiecentrum bouwde.

Het dagelijks leven in het centrum

De focus op innovatieve therapieën betekent echter niet het einde van reguliere transplantaties. Elk jaar worden er bij de UKW talloze transplantaties uitgevoerd, die niet alleen acute leukemieën behandelen, maar ook de therapeutische mogelijkheden uitbreiden naar niet-kwaadaardige bloedziekten. Dit wordt bereikt door een nauwe samenwerking tussen de Medische Kliniek II en de Kinderkliniek, die hun activiteiten moesten verdelen over verschillende gebouwen.

De positieve ontwikkeling van het centrum laat eens te meer zien hoe sterk het onderzoek op het gebied van stamceltransplantatie en celtherapie in de regio verankerd is. De UKW profileert zich niet alleen als een toonaangevend lokaal centrum, maar ondersteunt ook andere universitaire ziekenhuizen met haar expertise in het GMP-celtherapielaboratorium, dat dient als logistiek knooppunt voor CAR-T-cellen. De medische gemeenschap is benieuwd welke vooruitgang er de komende jaren zal worden geboekt en welke positieve impact deze op patiënten zullen hebben. Het Universitair Ziekenhuis van Würzburg (https://www.ukw.de/aktuelle-melden/detail/news/20-jahre-wuerzburger-stammzelltransplanta-tionszentrum-innovative-zelltherapien-in-der-region-verankert/) blijft beslist een plaats waar de toekomstige geneeskunde actief wordt vormgegeven.